Zorza polarna na Wyspach Owczych!
odkrywamy zakryte-
farerska zorza polarna
Wyobraź sobie, że jest bezwietrzna i bezchmurna, zimowa noc na północnym Atlantyku na jednej z farerskich wysepek. Dochodzi prawie północ. Wokół panuje błoga cisza, która zachęca do pozostania w domu, zrobienia aromatycznej gorącej czekolady i zanurzenia się w fascynującej lekturze o Harrym Potterze (opcjonalnie 😊 ). Jest ciemno i późno, mimo tego decydujesz się wyjść na zewnątrz. Opuszczasz na parę chwil tradycyjny farerski dom z czarną elewacją, białymi framugami okiennymi podzielonymi na mniejsze elementy szprosami oraz tym rozbuchanym, trawiastym dachem. Pierwszy moment zaraz po wyjściu z ciepłego wnętrza jest nieprzyjemny, ale po kilku minutach ciało przyzwyczaja się do niższej temperatury. A Ty Idziesz… Mijasz po drodze domki sąsiadów, które w większości już mają pogaszone światła, a ich mieszkańcy zanurzeni są w głębokim śnie. Późna pora jednak Tobie nie przeszkadza, ponieważ zaraz tylko po opuszczeniu oświetlonych ulic dostrzegasz coś niesamowitego – zorzę polarną, na której widok stajesz w osłupieniu i podziwiasz…
Co można ujrzeć na farerskim niebie?
To właśnie tak się czuję za każdym razem, kiedy wybieram się na moje prywatne polowanie na zorzę polarną. Jestem jedną ze szczęśliwców, którym udało się ją dostrzec kilkukrotnie. Trzeba podkreślić, że na Wyspach Owczych bezchmurne niebo należy jednak do rzadkości. Ponadto przez dużą część roku (okolice letnich wakacji) zorza jest praktycznie niedostrzegalna, gdyż występują tutaj białe noce. Ale nie należy się poddawać! By doświadczyć przyjemności oglądania spektaklu podskakujących w ciszy na niebie pasm światła, koniecznie trzeba się uzbroić w żelazną cierpliwość, śledzić service aurora i nieustannie monitorować niebo. Jednak chyba nie muszę mówić, że pomimo tego całego czasochłonnego i mogłoby się wydawać zbędnego zaangażowania, warto poświęcić troszkę czasu, bo nagroda jest warta świeczki!
Czym jest zorza polarna?
Wszyscy wiemy, że Aurora jest spektakularnym pokazem świetlnym na niebie. Ale czy wiecie, że jest to spowodowane zderzeniami między naładowanymi elektrycznie cząstkami uwolnionymi ze słońca? Dostają się one do atmosfery ziemskiej i zderzają się z gazami jak tlen czy azot.
Co ciekawe zorza jest widoczna zarówno na biegunie północnym tzn. Aurora Borealis, jak i na południowym Aurora Australis.
Jak przygotować się na taką przygodę?
Przede wszystkim warto zrozumieć czym jest liczba KP. Oznacza ona system pomiaru siły zorzy polarnej. Skala mierzy od 0-9, gdzie 0 oznacza bardzo słabo. Żeby zobaczyć zorzę polarną na Wyspach Owczych potrzeba min. 3-4kp, 2kp w Tromso, a w Polsce powyżej 8kp i to na północy kraju.
Oczywiście istnieje możliwość dostrzeżenia zorzy polarnej i w Polsce. Jednak tak silne wybuchy magnetyczne należą do rzadkości. Bazując na wiedzy ze strony theaurorazone.com szansa zobaczenia jej w naszym kraju przypada na 60 dni rozłożonych na okres 11 lat.
Co więc zrobić, by zwiększyć swoje szanse na zobaczenie takiego zjawiska?
Przede wszystkim wybrać się na północ Europy, np. na Wyspy Owcze lub jeszcze dalej. Należy „celować” w miesiące zimowe (od końca września do początku kwietnia- mówimy oczywiście o półkuli północnej). I to chyba tyle… Pogoda może płatać nam figle, więc pomimo tego, że taka burza magnetyczna osiągnie duży współczynnik kp, zachmurzone niebo może pokrzyżować nam szyki. Z doświadczenia wiem, że pogoda w krajach północnych może się zmienić diametralnie w bardzo krótkim czasie.
Jak przygotować się na polowanie na zorzę polarną?
Jak już wcześniej wspomniałam głównymi czynnikami zwiększającymi naszą możliwość zobacznia tego „spektaklu „ na niebie jest odpowiednia lokalizacja – tj. północ w naszym przypadku Europy, czas zimowy, przejrzyste niebo. Ponadto dobrym pomysłem jest przygotowanie ciepłego odzienia, termosu z pyszną herbatką, może coś do jedzenia. Bez dwóch zdań nie powinno zabraknąć aparatu fotograficznego, by uwiecznić taki moment!
Ciekawostki:
- Zorza polarna może trwać godzinami, chociaż zdarzają się kilkuminutowe „przedstawienia”.
- Wyróżniamy typy systematyczne zórz: pasma, łuki, kurtyny, promienie, korony i inne.
- Stwierdzono emisje w zakresie barwy niebieskiej, zielonej, żółtej i czerwonej, a także białej.
Od czego zależy kolor zorzy polarnej?
Kolor zorzy polarnej związany jest z rodzajem gazu, jak i również z wysokością na jakiej to zjawisko występuje. W troposferze (warstwie atmosfery, w której żyjemy) występuje ok 80% azotu i 20% tlenu. Powyżej troposfery, w jonosferze, zachodzi odwrotność tego stosunku mamy 20% azotu i 80% tlenu. Dlatego dominującym kolorem zorzy jest zieleń !
Tlen świeci na zielono i czerwono, azot na purpurowo i bordowo, natomiast wodór i hel na niebiesko i fioletowo. Zderzenia cząstek z mieszaniną azotu i tlenu dają barwę żółtą.
Wysokość też ma bardzo duże znaczenie! Od ok 95-100 km nad powierzchnią ziemi zobaczymy azot. Od 100-250 km n.p.m. tlen (zielenie), a jeszcze wyżej tlen, ale w kolorze czerwonym (o innej wartości energetycznej).
Zobaczenie zorzy polarnej niegdyś było na mojej liście zjawisk do doświadczenia przed śmiercią. Nie muszę nawet wspominać, że miałam przeróżne wyobrażenia zanim zobaczyłam ją na własne oczy. Nie spodziewałam się, że zadziała na mnie aż tak hipnotyzująco. Jest to zjawisko zachodzące w kompletnej ciszy. Przeskakujące z lekkością pasma kolorów roztaczają się nad horyzontem i czarują oszałamiającym pięknem. Czas w pewnym sensie się zatrzymuje a Ty podziwiasz i chłoniesz oczyma wszystko to co natura ma Ci w tym momencie do zaoferowania. Nie ukrywam, że są to momenty w życiu, które z łatwością wzruszają mnie do łez.
Tak, życie jest piękne!
Jest to kolejny artykuł z serii „Przywiane z Wysp Owczych”, opisujący inspiracje z Faroji. Pierwszy z nich o tytule „Dom w stylu Hobbita” grzecznie czeka na Ciebie pod podanym linkiem. Natomiast pozostałe niecierpliwią się stojąc tuż za nim w kolejce: detoks po farersku , top 5 Wysp Owczych, Skandynawskie wnętrza, Iluminacje Świąteczne i Farerskie złoto.
Pozdrawiam / Klaudia Jadwiga Borowiec
1 thought on “Zorza polarna na Wyspach Owczych!”